Ekran Kartı Nedir? Ekran Kartı Hangi Bölümlerden Oluşur? Veriyolu Standartına Göre Ekran Kartı Çeşitleri Nelerdir?

Ekran kartı nedir? ekran kartı hangi bölümlerden oluşur? veriyolu standartına göre ekran kartı çeşitleri nelerdir?

Ekran Kartı Nedir?

Bilgisayarlarda herhangi bir işlem yapılırken, yapılan işlemi bilgisayarın ekranında görmek mümkündür. Elde edilen işlemlerin sonuçlarının alındığı ortam veya cihazlara çıkış ünitesine ekran kartı denilmektedir. Ekran kartı, diğer bir adıyla grafik kartları, bilgisayar monitöründeki her türlü yazı, grafik, resim, film gibi şekillerin oluşturulmasında işlemci ile monitör arasında görev yapan adaptörlerdir. Monitörlerde görülen her türlü çıkışlar ekran kartından gelen bilgilerdir.

Ekran kartı nedir, ne işe yarar? Kalitelerine ve GB özelliklerine göre ekran  kartı sıralaması - Teknokulis - Teknokulis

Ekran kartları genel olarak 4 bölümden oluşur. Bunlar;

•Ekran Belleği
•Video Denetleyicisi
•Video RAM
•Karakter Üretici

Video Ram de saklanan bilgiler, video denetleyicisi tarafından düzenli aralıklarla okunarak bu bilgiler monitöre gönderilir.

Ekran kartları 18.4 khz-56 khz arasında yatay tarama, 50 hz-70hz arasında düşey tarama frekanslarında çalışmaktadırlar. Bu tarama hızları kullanıldıkları monitörle uyumlu olmak zorundadır

Düşey tarama hızı ekranın ne kadar sıklıkla yenileneceğini yatay tarama hızı ise, piksel satırlarının ne kadar hızlı oluşturulacağını belirler

gpu-nedir-ekran-karti-nedir-fotograflar-3-gelgez | GelGez

Ekran Kartları Çözünürlük Renk Ve Hızlarına Göre Çeşitlere Ayrılmaktadır Bazıları Şunlardır

MDA Monochrome Display Adapter
PC lerin ilk yıllarında en çok kullanılan kartlardır. Bu kartlar, sadece harfleri, sayıları ve ASCII karakter setinde bulunan özel simgeleri gösterebiliyordu. Çözünürlüğü, 720*350 piksel’ dir.
80 karakter alabilen, 25 satır görüntüleyebilen 4 KB’ lık bir Video RAM’ ı vardır. 18.4 KHz yatay, 50 Hz düşey frekanslardadır.

CGA Color Graphics Adapter
IBM tarafından üretilen ilk renkli ekran kartıdır.16 renk gösterebililen CGA monokron ekranlara da uyumlu çalışmaktadır.
16 renkte 160*100 piksel, 2 renkte 640*200 piksel çözünürlüğü vardır. 15.7 KHz yatay, 60 Hz düşey frekaslardadır. 64 KB video RAM’ ı vardır.

EGA Enhanced Graphics Adapter
EGA kartı, CGA’ den sonra çıkarılan ve çok daha gelişmiş olan bir karttır. 16 renkteki ekran çözünürlüğü, 640*350’ ye yükselmiştir.
64 KB ile 256 KB arasında video RAM a sahip olabilmektedir. 640*350 piksellik çözünürlükte 80 karakter 43 satır görüntülenebilir. 18.4-22 KHz yatay, 50-60 Hz düşey frekanslardadır.

VGA Video Graphics Array

Kullanılan en yaygın ve en iyi ekran kartıdır. Önceki tüm kartlara oranla çok daha iyi bir görüntü kalitesi sunar. Diğer kartlardan farklı olarak anolog sinyaller kullanır.

256 rengi görüntüleyebilir. Video RAM’ ı 356 KB ile 2 MB arasında değişmektedir. Yeni üretilen VGA kartlarda 4 MB RAM kullanılarak 24 milyon renk görüntülenebilmektedir.

VGA kartın önceki tüm kartlardan farkı, monitöre sayısal sinyal yerine anolog sinyal göndermesidir. Sayısal sistemde, görüntü birkaç ayrı tel üzerinden monitöre iletilmekteydi. Anolog sistemde ise görüntü video sinyalinin voltaj seviyesine bağlı olarak iletilir.

VGA kartları üzerinde sayısaldan anologa çevirici ( DAC/Digital-to-Analog Converter devreler vardır.BIOS’ u kendi üzerindedir.

Ekran Kartının Esrarı
Ekranınızı yenilerken kullanmak üzere bazı terimlerin anlamını öğrenmek gerekir

Pixel
Video sinyalini görüntüye çeviren tüp, monitörün ön camında noktalar oluşturur. Bu noktalara pixel denir.

Çözünürlük Resolution
Buna Windows ekran alanı diyor. Bir monitörün görüntü oluşan camını kareli kağıt gibi düşünün. Bir ekran dolusu görüntü oluşturmak için kaç satır ve kaç sütun pixel kullanılıyor? Bu sorunun cevabı ekranınızın çözünürlüğünü verir. Ne kadar çok sütun ve satır varsa, ekranın çözünürlüğü o kadar yüksek demektir. Çözünürlük ne kadar yüksekse, ekrana o kadar çok “şey” girer. Çözünürlük ne kadar yüksek olursa pixeller o kadar küçük olacaktır.

Renk
Bilgisayar ekranında renk, kırmızı,mavi ve yeşil renklerin çeşitli oranlarda karışımı ile elde edilir. Ekran kartınızın hafızası ve diğer marifetleri ne kadar yüksekse ekranınız doğal renklere o kadar yakın renkler gösterebilir.

Dot-Pitch
Ekranda görüntü oluşturan pixellerin arasındaki boşluktur. Bu rakam ne kadar küçükse ekranın görüntüsü o kadar berrak olur.

Yenileme Oranı Refresh Rate
Monitör işletim sisteminin bütün ekranı yeni baştan oluşturmasına saniyede kaç kere izin verebilir? Bu rakam ne kadar büyükse, ekran o kadar az ‘göz kırpar’.

Multiscan
İşletim sistemi veya bir programın farklı çözünürlükte veya farklı yenileme oranı ile sinyal göndermesi halinde monitörün kendini bu yeni sinyale uyarlayabileceğini gösterir.

Hafıza
Ekran kartı üzerindeki Ram miktarıdır. Bilgisayarın anakart üzerindeki hafızasından ayrı olarak, ekranla ilgili işler için ekran kartı kendi Ram’ine dayanırsa ve bu Ram ne kadar çok olursa, ekran o kadar yüksek çözünürlüğe, renk sayısına ve yenileme oranına sahip olabilir. Bazı kartların Ram’i sabittir; bazılarına ise tıpkı anakarta hafıza ekler gibi Ram chipi eklemek mümkündür.

Sürücü
Ekran kartınızı işletim sistemine tanıtan ve kendi üzerinden monitöre nasıl bilgi gönderileceğini öğreten programcıktır. Alacağınız ekran kartının işletim sisteminize uygun sürücüsü olması gerekir. Windows 98, bazı kartları, Windows 95 sürücüsü ile kullanabilir; bazı kartları kullanamaz. Kart alırken kutunun üzerinde bilgisayarınızda kurulu işletim sistemine uygun sürücüsü bulunup bulunmadığını dikkatle inceleyin.

Ekran Kartı Çeşitleri

Fiziksel  yapısına  göre  ekran  kartları  onboard  (tümleşik)   ve  haricî  (genişleme yuvalarına takılan) ekran kartları olmak üzere ikiye ayrılır. Günümüzde çeşitli üreticiler tarafından her türlü kullanıma uygun olarak ekran kartları üretilmektedir. Veriyolu standardına göre ekran kartları; ISA, PCI, AGP, PCI-X ve PCI-e şeklinde gruplandırılabilir.

BUS (Veri Yolu), ISA, PCI, PCI-X ve AGP |

  ISA

(Industry Standard Architecture)
  ISA, eski bir slottur ve 8-16 bit veriyoluna sahiptir. Bant genişliği çok düşük olduğundan günümüz anakartlarında kullanılmamaktadır. 1984 yılında geliştirilmiş bir bus veriyoludur. Bir standardı tanımlar. Adres yolu 24 bittir. Hızı 8.33 Mhz (mega hertz)’dir. Tak ve çalıştır özelliği yoktur.
ISA (bilgisayar) - Vikipedi

PCI

 
Bu veriyolu 64 bitlik olup 1993 yılında geliştirilmiştir. Uyumluluk problemleri nedeniyle uygulamada 32 bit olarak kullanılmaktadır. 33 veya 66 MHz saat hızlarında çalışır. 32 bit 33 MHz hızında çalışan PCI veriyolunun kapasitesi 133MB/sn’dir. PCI slotları beyaz renkli olup modem, ses kartı, ağ kartı, TV kartı gibi donanım kartlarının takılması sebebiyle diğer slotlara oranla sayısı daha fazladır. Onboard (tümleşik) teknolojisinin geliştirilmesiyle PCI slotlarına bağlanacak donanım kartları sayısı azalmıştır.
·PCI veriyolu tak-çalıştır desteklidir.
ANAKART

 AGP

AGP kanalı 32 bit genişliğindedir ve 66 MHz hızında çalışır. Yani toplam bant genişliği 266 MB/sn.dir. 533 MHz veriyolu hızına çıkabilen ayrıca özel bir sinyalleşme metoduyla aynı saat hızında 2, 4 ve 8 katı daha hızlı veri akışının sağlanabildiği 2xAGP, 4xAGP ve 8xAGP modları vardır. 2xAGP'de veri akış hızı 533 MB/sn. olmaktadır.
·AGP veriyolunu sadece ekran kartları kullanmaktadır. Bu nedenle veriyolunun tüm bant genişliği ekran kartları için çalışmış olmaktadır. Tüm bant genişliği sadece ekran kartı için kullanıldığından, bu yolu kullanan ekran kartlarının performansı PCI veriyolunu kullanan ekran kartlarına nazaran oldukça yüksek olmaktadır.
Bu ekran kartı agp mi yoksa pci express mi acaba ?

PCI-X 

(Peripheral Component Interconnect Extended)
  PCI-X, server platformlarında uzun süredir kullanılan bir veriyoludur. PCI-X standardının amacı PCI slotlarından daha fazla bant genişliği sağlayıp “Gigabit Ethernet” gibi server platformlarında iletişim kartlarına gerekli bant genişliğini sağlamaktır. PCI Express ile karıştırılmamalıdır. Bu iki teknoloji birbiriyle kesinlikle uyumlu değildir.

ANAKART

 PCI-E

PCI-e, güç tüketimini özellikle AGP limitlerini genişleten, sistem belleğini daha ekonomik kullanarak ekran kartı ve diğer donanım maliyetlerini kısma imkânı veren bir veri yoludur. PCI Express’in, PCI-e 1.1 ve PCI-e 2.0 olmak üzere 2 çeşidi vardır. PCI-e 3.0 ve PCI-e 4.0 versiyonları planlanmış olup üretime geçmemiştir. PCI-e 1.1'de hat başına hız 250 MB/s olarak verilirken, PCI-e 2.0 bunu 500 MB/s düzeyine çıkartır. Böylece ekran kartları için kullanılan PCI-e x16 bağlantılarında PCI-e 1.1’te toplam 4000 MB/s, PCI-e 2.0 ise 8000 MB/s verir.
 
·PCI-e'nin diğer yenilikleri arasında dinamik bağlantı hızı yönetimi, bağlantı bant genişliği bildirisi gibi özellikleri bulunur. Bu özelliğinin yanında güç sınırı tanımlama olanağı da vardır. Güç sınırı tanımlama olanağı ile daha yüksek güç ihtiyacı olan kartlar için kart yuvasının güç limiti düzenlenebilmektedir.
 

 

·PCI-e 2.0, PCI-e 1.1 ile geriye doğru uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır yani PCI-e 2.0 destekli bir yonga üzerine kurulu anakart satın aldığınızda, eski PCI-e 1.1 ekran kartınız yeni anakartınızda çalışmaya devam edecek. PCI-e 1.1 ekran kartıyla PCI-e 2.0 yuvalı anakart kullanıldığında ekran kartı çalışacaktır ancak bir tanesi PCI-e 1.1 olduğu için ara bağlantı hızı PCI-e 1.1 hızında olacaktır. PCI-e 2.0 ekran kartıyla PCI-e 1.1 yuvalı anakart kullanıldığında PCI-e 2.0 ekran kartı eski anakartınız ile çalışacak, ancak aynı şekilde bir tanesi PCI-e 1.1 olduğundan ara bağlantı yine PCI-e 1.1 hızında olacak. PCI-e 2.0 ekran kartıyla PCI-e 2.0 yuvalı anakart kullanıldığında ise PCI-e 2.0 hızlarında çalışmak mümkün olacaktır.
 

Kaynakça

Yorumunuzu Ekleyin


Yükleniyor...
Yükleniyor...